ในช่วงที่เรื่องการเงินกลายเป็นบทสนทนาอันดับต้นๆ ของคนรุ่นใหม่ “กองทุนรวม” มักถูกพูดถึงในฐานะทางเลือกที่ปลอดภัย เหมาะกับมือใหม่ และมีผู้จัดการมืออาชีพดูแลให้ แต่ในความจริง กองทุนรวมไม่ได้เหมาะกับทุกคน และถ้าลงทุนผิดวิธี อาจกลายเป็นต้นเหตุของความเครียดมากกว่าผลตอบแทนที่หวังไว้ บทความนี้จะพาคุณเข้าใจแบบไม่อ้อมค้อมว่าใครบ้างที่ควรระวังหรือหลีกเลี่ยงการลงทุนในกองทุนรวม พร้อมแนวคิดที่ใช้ได้จริงในการประเมินว่า “คุณ” เหมาะกับการลงทุนรูปแบบนี้จริงหรือไม่ ก่อนจะฝากเงินไว้ในที่ที่อาจไม่ได้สร้างประโยชน์ให้คุณอย่างที่หวัง
คนที่ใจร้อน อยากรวยเร็วไม่เหมาะกับกองทุนรวม
ถ้าคุณเป็นคนที่หวังผลตอบแทนแบบพุ่งแรงในเวลาไม่กี่วันหรือไม่กี่เดือน กองทุนรวมไม่ใช่สนามที่ตอบโจทย์ เพราะธรรมชาติของกองทุนรวมคือการเติบโตระยะยาว ช้าแต่มั่นคง ไม่มีทาง “เทรดวันเดียวรวย” หรือทำกำไรพรวดพราดแบบหุ้นเก็งกำไร การลงทุนในกองทุนต้องใช้เวลา ทนรอ และเข้าใจว่าผลตอบแทนที่แท้จริงจะสะสมเมื่อเวลาผ่านไปมากกว่า 3-5 ปีขึ้นไป ใครที่คาดหวังความรวยแบบเร่งด่วน มักผิดหวังเพราะไม่ได้เข้าใจเกมตั้งแต่ต้น
คนที่ไม่ยอมศึกษาหรือไม่เข้าใจสิ่งที่ตัวเองลงทุน
แม้จะมีผู้จัดการกองทุนเป็นคนดูแล แต่ผู้ลงทุนก็ยังต้องเข้าใจว่าเงินตัวเองกำลังไปอยู่ในสินทรัพย์ประเภทไหน เช่น หุ้น ตราสารหนี้ หรืออสังหาฯ และแต่ละกองทุนมีระดับความเสี่ยงต่างกันแค่ไหน หากคุณไม่สามารถอธิบายให้คนอื่นฟังได้ว่า “กองทุนที่คุณถืออยู่ทำรายได้จากอะไร” หรือ “ปัจจัยอะไรจะทำให้มันโตหรือตก” นั่นแปลว่าคุณกำลังเสี่ยงลงทุนโดยไม่รู้จริง ซึ่งอันตรายไม่ต่างจากการเล่นหวย
คนที่ไม่มีเป้าหมายทางการเงินชัดเจน
หลายคนลงทุนแบบตามกระแส หรือซื้อเพราะเพื่อนแนะนำ แต่ไม่รู้ว่าเงินนั้นจะใช้ทำอะไรในอนาคต และต้องการผลตอบแทนเท่าไรภายในเวลาเท่าไร การลงทุนที่ไม่มีเป้าหมายจะทำให้คุณขาดความอดทน ไม่รู้จังหวะซื้อหรือขาย และอาจตัดสินใจผิดเพราะขาดหลักยึด กองทุนรวมเหมาะกับคนที่รู้ว่าเงินนี้จะใช้ในอีก 5 ปีเพื่อซื้อบ้าน หรือเก็บไว้ใช้ยามเกษียณ ไม่ใช่เงินที่ต้องใช้เดือนหน้า หรือไว้เผื่อฉุกเฉินเร็วๆ นี้
คนที่ไม่พร้อมรับความผันผวน
แม้กองทุนรวมจะมีระดับความเสี่ยงให้เลือกตั้งแต่ต่ำมากจนถึงสูง แต่ก็ไม่มีอะไรที่ “ไม่ขาดทุนเลย” ในระยะสั้นคุณอาจเห็นมูลค่ากองทุนลดลงได้ หากคุณเป็นคนที่ตกใจทุกครั้งที่เห็นตัวเลขติดลบ และรีบขายทันทีเพราะกลัวขาดทุน กองทุนรวมจะกลายเป็นบ่อความเครียดแทนที่จะสร้างความมั่นคง คนที่เหมาะกับกองทุนรวมคือคนที่เข้าใจว่าความผันผวนระยะสั้นคือเรื่องปกติ และพร้อมจะถือเงินไว้ในระบบจนกว่าตลาดจะฟื้น ไม่ใช่คนที่ถอนเงินทุกครั้งที่ตลาดตก
คนที่มีหนี้ที่ดอกเบี้ยสูงอยู่ในมือ
ถ้าคุณยังมีหนี้บัตรเครดิต หนี้นอกระบบ หรือสินเชื่อส่วนบุคคลที่ดอกเบี้ยสูงกว่า 10% ต่อปี คุณควรเอาเงินไปเคลียร์หนี้เหล่านั้นก่อน เพราะไม่มีการลงทุนใดให้ผลตอบแทนคงที่สูงเท่ากับดอกเบี้ยหนี้ที่คุณแบกไว้ การลงทุนทั้งที่ยังมีหนี้อยู่ไม่ต่างจากการพายเรืออยู่กับที่ ต่อให้กองทุนทำกำไรได้ 5% แต่คุณยังจ่ายดอกเบี้ย 18% ทุกเดือน คุณก็ยังติดลบสุทธิอยู่ดี
คนที่หวังรายได้ประจำแบบมั่นคงทุกเดือน
กองทุนรวมส่วนใหญ่ไม่ได้ออกแบบมาเพื่อสร้างรายได้ประจำแบบเงินเดือน เช่น กองทุนหุ้นจะจ่ายปันผลไม่แน่นอน และกองทุนตราสารหนี้ก็ให้ผลตอบแทนต่ำมากถ้าเทียบกับค่าใช้จ่ายรายเดือน หากคุณกำลังมองหาแหล่งรายได้ประจำ เช่น เพื่อเลี้ยงชีพหลังเกษียณ กองทุนรวมอาจไม่ใช่คำตอบหลัก ควรพิจารณาเครื่องมืออื่นร่วมด้วย เช่น กองทุนเพื่อการเลี้ยงชีพแบบจ่ายคืนรายเดือน หรือทรัพย์สินที่สร้างกระแสเงินสด เช่น บ้านให้เช่า หุ้นปันผล หรือ REIT
สรุปเนื้อหา
แม้กองทุนรวมจะดูปลอดภัยและเหมาะกับมือใหม่ แต่ความจริงคือมันไม่ใช่เครื่องมือวิเศษที่เหมาะกับทุกคน คนที่เหมาะต้องมีเป้าหมายชัดเจน ยอมรับความผันผวนได้ มีวินัยทางการเงิน และพร้อมศึกษาอย่างต่อเนื่อง ส่วนใครที่หวังรวยเร็ว ใจร้อน ไม่เข้าใจสิ่งที่ลงทุน หรือยังมีภาระหนี้สูง ควรพิจารณาอย่างถี่ถ้วนก่อนจะฝากเงินไว้ในกองทุน เพราะการลงทุนที่ไม่รู้จริง ไม่ได้แค่ไม่โต แต่อาจทำให้คุณถอยหลังได้โดยไม่รู้ตัวด้วยซ้ำ
